SCENARIUSZ 0

ZRÓBMY TO RAZEM
– CZYLI O ŁĄCZENIU RÓŻNYCH ZASOBÓW

Pakiet, do którego Państwo sięgają, zawiera zamieszczone on-line scenariusze zajęć oraz karty pracy, zestawy piktogramów,  plansze gier, gry komputerowe, prezentacje a także wzory dodatkowych pomocy: wagi, domina, siatek brył oraz bączków, które pomogą w realizacji zajęć.

Zgodnie z założeniami autorów Pakietu, realizacja zajęć wymaga korzystania z różnych pomocy, po to aby aktywizować myślenie i działanie dzieci. Większość scenariuszy zawiera  propozycje korzystania z tabliczek suchościeralnych, stempli, kostek do gry, pionków czy żetonów, które ze względu na formułę elektroniczną e-pakietu nie mogą być załączone jako gotowy element do pobrania.

Ich wykonanie wspólnie z uczniami nie tylko rozwinie różnorodne umiejętności, kreatywność   i zaradność, a także pozwoli na współdziałanie w grupie, poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań konstrukcyjnych, pomoże każdemu uczniowi budować swój warsztat „uczenia się”. Nauczyciel powinien inspirować swoich uczniów do działania, rozwiązywania problemów, zagadek matematycznych, podejmowania współpracy w parach, grupach, zespołach. To uczniowie aktywnie konstruują swoją wiedzę, eksperymentują, badają, tworzą zasady, wyciągają wnioski, poprawiają swoje błędy, poszukują odpowiedzi na różne pytania.

Możliwość manipulowania, układania, sprawdzania, porównywania, planowania, prowadzenia gier bądź ich wymyślania, współdziałania z rówieśnikami buduje istotny warsztat wspierający uczenie się.

 

DOBRE RADY

W pakiecie załączone są on-line schematy niektórych pomocy, ale wiele z nich to interesujące zadanie do wykonania wspólnie z uczniami. Poniżej kilka propozycji, ale grupa uczniów z nauczycielem, wspierana dodatkowo przez rodziców na pewno znajdzie jeszcze lepsze rozwiązania.

 

TABLICZKI SUCHOŚCIERALNE

Dobrym materiałem na tabliczki są przezroczyste koszulki, w które możemy wkładać różne kartki: w kratkę, w linie, kolorowe, sztywne tekturki itp., co pozwoli na szybkie zapisanie lub narysowanie czegoś, urozmaicenie form prezentacji. Tak wykonane tabliczki są lekkie i można za pomocą magnesów przypinać je do tablicy, co ułatwi uczniom prezentowanie swoich rozwiązań, dodawanie nowych piktogramów „pokazowych”, opracowywanie nowych zagadek i zadań.

Uczniowie mogą wypróbować różnorodne materiały do ścierania zapisów wykonanych zmywalnymi  pisakami: różne typy gąbek (np. służące do uszczelniania, pakowania, wykładziny podpodłogowe) tkanin, ręczniki jednorazowe itp.

 


KOSTKI DO GRY

Przeważnie są w klasie, ale możemy je wykonać z bristolu, tektury, poznając przy okazji siatkę sześcianu. Może uczniowie wymyślą, w jaki sposób zaplanować taką siatkę, żeby nie trzeba było sklejać boków.

Możemy skorzystać też z wzoru origami modułowego:
http://www.origami.art.pl/origami-modulowe-1
lub
http://www.joanna.palinska.cal.pl/index.php?go=articles&id=177

Pracując nad kostkami do gry, uczniowie odkryją regułę ustalania ilości oczek na ściankach. Mogą też zaproponować inne rozwiązania, podając swoją zasadę, sprawdzić, jak działa.

 

PIONKI, ŻETONY, BĄCZKI

 

Niezastąpione są guziki, nakrętki, kolorowe spinacze, kapsle, zatyczki, nakrętki do śrubek, podkładki, kolorowe słomki, które potniemy, małe klocki lego itp.

Bączek może być autorskim rozwiązaniem każdego ucznia. Co może zastąpić spinacz albo ołówek? Ile różnych pomysłów powstanie w 10 minut? Który uczniowie uznają za najbardziej twórczy, zaskakujący? A może pojawi się jakiś duży, który można będzie zastosować w działaniu większej grupy? To  świetne działanie rozwijające kreatywność, pozwalające na wzrost poczucia pewności, zadowolenia z efektów swego myślenia.

 

WAGI

Wykonanie wagi to doskonałe ćwiczenie dla dzieci. Jak działa waga? Co zrobić, żeby „równo ważyła?”, z czego można ją wykonać, żeby można ją było zawiesić na tablicy? Jak zbadać, jaką największą grubość może mieć materiał, żeby waga nie zsuwała się po tablicy, lub nie odpadła?
Jak połączyć elementy, żeby waga była rzeczywiście ruchoma?
z materiałami budowlanymi dostaniemy podkłady pod panele wykonane z cienkiego tworzywa, z którego W sklepach łatwo wycina się proste elementy, a w pasmanterii guziki-nity, którymi możemy je łączyć. W sklepach pojawiają się atrakcyjne opakowania z różnych tworzyw, reklamy, które po kilku dniach są wyrzucane, a materiał z którego są wykonane zazwyczaj jest dość solidny.
Kiedy zapytamy dzieci o znane im rzeczy, które mają cechy „równo-wagi”, na pewno przypomną sobie wieszaki, linijki, mobile, z których też możemy zrobić nasze klasowe wagi.

 

PIECZĄTKI

Możliwość szybkiego tworzenia nowych piktogramów przy zastosowaniu pieczątek ma duże znaczenie w poszerzaniu zakresu działań uczniów, tworzonych przez nich zagadek, zadań, opowieści, wychodzenia poza ograniczenia gotowym zestawem piktogramów.

Być może w szkole mamy pieczątki używane w działaniach matematycznych czy językowych. Mogą stanowić zestaw wyjściowy albo też służyć jako podstawa do tworzenia nowych.

Pomocne będą drewniane klocki, do których możemy przyklejać wycięte z tektury „znaki”, albo sznurek ułożony w odpowiedni kształt, nadaje się też filc i każdy materiał, który możemy nasączyć tuszem do pieczątek. Pieczątki możemy także formować z modeliny samoutwardzalnej. Możemy też odlać gipsowe kostki, w których wyryjemy piktogramy.

Warto wrócić do starej techniki ziemniaczanych stempli. Uczniowie postawieni przed zadaniem wykonania pieczątek, na pewno wymyślą całkiem nowe i twórcze rozwiązania.

Trudności w wykonaniu pieczątek precyzyjnie oddających planowany  kształt wykorzystajmy jako powód do sprowadzenia go do piktogramu, który pomimo znacznego uproszczenia jest czytelny dla grupy. W tym przypadku dobrze  będzie  ustalić np. jakie cechy charakteryzują kształt i powinny się znaleźć w jego znaku. Konieczne może okazać się ustalenie z grupą znaczenia piktogramu.

 

KALENDARZ KLASOWY

Stworzenie go wymaga przygotowania planszy będącej punktem wyjścia do jego opracowania. Możemy wykorzystać arkusze Bristolu, papieru pakunkowego, ale też jednokolorową ceratę, folię samoprzylepną, tapetę samoprzylepną, pelerynę lub płaszcz przeciwdeszczowy z którego wykroimy stosowny prostokąt i zamocujemy na dwóch listewkach lub kijach bambusowych,  (uzyskamy dzięki temu kalendarz ścieralny), bądź inne materiały, które zaproponują dzieci.

Kolejnym zadaniem będzie odpowiedni podział na miesiące i dni. Jak najlepiej podzielić nasz prostokąt, żeby uzyskać szablon kalendarza? Ile powinno być kolumn, a ile wierszy? Jakie pomiary możemy wykonać? Co zrobić, żeby wszystkie dni miały tę samą wielkość w kalendarzu? Jak najwygodniej je narysować?

Wspólna praca będzie dobrą okazją do dyskutowania różnych strategii, odkrywania powierzchni, dzielenia całości na równe części. Dzieci odkryją ile dni mają kolejne miesiące, a także będą mogły zaproponować różne sposoby ich rozmieszczenia w swoim kalendarzu.

Wszystkie pomoce stanowić będą osobistą „wyprawkę” każdego ucznia oraz grupy. Udział  w tworzeniu własnego zaplecza badawczego, naukowego, świadome włączanie wykonanych przez siebie narzędzi, instrumentów w rozwijanie umiejętności, czyni proces uczenia się interesującym badaniem, poznawaniem, nazywaniem odkryć i spostrzeżeń, motywując uczniów do odważnego myślenia, poszukiwania, stawiania pytań.