SCENARIUSZ 11

Małgorzata Żytko

MATEMATYCZNE OPOWIADANIA
– CZYLI O TWORZENIU I ROZWIĄZYWANIU ZADAŃ TEKSTOWYCH,
CZ. IV


Cele ogólne w szkole podstawowej:

  • myślenie matematyczne — umiejętność korzystania z podstawowych narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz prowadzenia elementarnych rozumowań matematycznych;
  • umiejętność pracy zespołowej;
  • umiejętność uczenia się jako sposób zaspokajania naturalnej ciekawości świata,odkrywania swoich zainteresowań i przygotowania do dalszej edukacji.


Cela ogólne na I etapie kształcenia:

  • rozwijanie predyspozycji poznawczych dziecka;
  • wyposażenie dziecka w umiejętność czytania i pisania, w wiadomości i sprawności matematyczne potrzebne w sytuacjach życiowych i szkolnych oraz przy rozwiązywaniu problemów.


Wymagania szczegółowe:

Uczeń:

  • rozwiązuje zadania tekstowe wymagające wykonania jednego działania (w tym zadania na porównywanie różnicowe, ale bez porównywania ilorazowego);
  • dodaje i odejmuje liczby w zakresie 100 (bez algorytmów działań pisemnych);
  • radzi sobie w sytuacjach życiowych, których pomyślne zakończenie wymaga dodawania lub odejmowania;
  • zapisuje rozwiązanie zadania z treścią przedstawionego słownie w konkretnej sytuacji, stosując zapis cyfrowy i znaki działań;
  • podaje z pamięci iloczyny w zakresie tabliczki mnożenia; sprawdza wyniki dzielenia za pomocą mnożenia;
  • zna będące w obiegu monety i banknot o wartości 10 zł; zna wartość nabywczą monet i radzi sobie w sytuacji kupna i sprzedaży;
  • wykonuje łatwe obliczenia pieniężne (cena, ilość, wartość) i radzi sobie w sytuacjach codziennych wymagających takich umiejętności;
  • rozumie sens kodowania oraz dekodowania informacji; odczytuje uproszczone rysunki, piktogramy, znaki informacyjne i napisy;
  • pisze proste, krótkie zdania: przepisuje,; dba o estetykę i poprawność graficzną pisma (przestrzega zasad kaligrafii).

Pomoce:

  • piktogramy — naklejki:
    a)


    zestaw naklejek x 4



    b)

    zestaw naklejek x 4

  • naklejki do tworzenia nowych piktogramów,

  • duży karton lub papier pakowy, blue–tack, taśma klejąca,

  • tabliczki suchościeralne, flamastry.

Przebieg sytuacji dydaktycznej:

  1. Wprowadzamy dzieci w tematykę związaną z różnymi środkami transportu: lądowymi, wodnymi, powietrznymi. Dzieci opowiadają o tych, które najbardziej je interesują, najczęściej korzystają oraz o tych, z których chciałyby kiedyś skorzystać. Dzielą się własnymi doświadczeniami.

  2. Koncentrujemy się na wybranych środkach transportu — np. powietrznych i poznajemy, jak wyglądały one dawniej, a jak dzisiaj. Organizujemy wycieczkę na lotnisko (jeżeli jest taka możliwość). Dzieci rozpoznają różne oznaczenia piktograficzne, które tam się znajdują (lub pokazujemy dzieciom przykłady takich piktogramów i prosimy o odgadnięcie ich znaczenia).





  3. Dzieci projektują własne piktogramy związane z pracą lotniska — praca w grupach. Przygotowują projekty na tabliczkach suchościeralnych. Organizujemy w klasie wystawę projektów dzieci.

  4. Prezentujemy dzieciom opowiadanie zmatematyzowane — szkolna wycieczka nad morze.

    Nadeszła ciepła wiosna. W małej wiejskiej szkole postanowiono zorganizować wycieczkę, bo to najlepsza pora na podziwianie budzącej się do życia przyrody, a większość dzieci nie była jeszcze nad morzem. W wycieczce będą uczestniczyć uczniowie klasy I wraz nauczycielami i chętnymi do opieki rodzicami. Pojadą wynajętym mikrobusem, w którym zmieszczą się 23 osoby. Dzieci jest 15, nauczycieli 3. Jak mogą być rozmieszczone fotele w tym busie? Narysuj swoją propozycję i uzasadnij rozwiązanie. Zaznacz, gdzie usiądą dzieci, a gdzie nauczyciele i rodzice.

  5. Dzieci zapisują (rysują) na kartkach papieru A4 własne strategie (sposoby) rozwiązania zadania. Następnie łączą się w pary i wyjaśniają sobie zaproponowane sposoby rozwiązania. Sprawdzają wzajemnie poprawność wykonania zadania. Podpisują karty swoimi imionami i przyczepiają blue-tackiem (lub taśmą klejącą) do tablicy lub dużego arkusza papieru pakowego.

  6. Dzieci pracują w 4–osobowych grupach. Rozdajemy im zestawy piktogramów — naklejek (jeden na grupę), które będzie można powiązać z tematyką wcześniej prezentowanego opowiadania o wycieczce nad morze, np.:




    Dwie grupy mogą dostać jednakowe zestawy piktogramów, bowiem ich układ jest dowolny i pozostawiamy dzieciom swobodę w kolejności ich doboru.
    Dzieci przygotowują swoje wersje dalszego ciągu opowiadania, inspirując się piktogramami — – naklejkami.

    Komentarz:
    W opowiadaniu muszą się pojawić matematyczne zagadki (treści).

  7. Poszczególne grupy prezentują swoje pomysły na dalszy ciąg opowiadania w postaci mini–inscenizacji. Pozostałe dzieci układają pytania do opowiadania i wspólnie poszukują odpowiedzi.

  8. Na ścianach klasy rozmieszczamy arkusze papieru pakowego z przykładowymi rozwiązaniami
    zadania przez dzieci (pytanie + rozwiązanie), podpisanymi przez autorów.